Nhân Ngày quốc tế xóa bỏ phân biệt chủng tộc:
Vấn nạn ở "xứ sở tự do"
Nước Mỹ vốn nổi tiếng là nơi thịnh hành của nền “văn hóa súng đạn” bởi không chỉ người lớn biết sử dụng súng mà cả trẻ con cũng đang đam mê “đồ chơi” giết người này.
Giép-phri Hin-xơn (Jefri Hilson) vừa tròn 11 tuổi khi bị bắn chết ở Đi-troi (Mỹ). Em mất mạng sống của mình vì mặc chiếc áo bằng tơ màu đỏ là quà của mẹ tặng nhân dịp sinh nhật. Theo lời mẹ của nạn nhân, đó là chiếc áo đắt tiền giá 19,18USD mà bà phải chắt chiu mới có được. Thủ phạm của vụ giết người trên là hai thiếu niên chỉ mới 14-15 tuổi. Theo lời khai của hai hung thủ Tim và Đa-vít tại tòa án, bọn chúng đã mua khẩu súng lục giá 20USD giống như "một thứ đồ chơi" trong khu phố Oét Xít chuyên kinh doanh vũ khí.
Từ đầu năm đến nay, ở Mỹ có 33 trẻ dưới 17 tuổi bị thiệt mạng bởi "văn hóa súng đạn". Giê-phri là nạn nhân thứ 32. Ngay sau Giê-phri là cậu bé Giô-dép Mô-ri-xơn (Jozef Morrisson), người bị hạ sát gần một sân bóng rổ. Hung thủ "thanh trừng" cậu làm theo lệnh của người anh họ, kẻ từng cãi nhau với Giô-dép. Tên chủ mưu mới... 14 tuổi, còn kẻ thực hiện chưa đầy 11 tuổi.
Đi-troi có 1,1 triệu dân nhưng ngày nào cũng xảy ra án mạng. Những nạn nhân thuộc đủ mọi lứa tuổi khác nhau nhưng trước hết là người da đen. Họ bị giết chỉ vì một đôi giày thể thao, một vài USD, một thứ trang phục mới, thậm chí đơn giản hơn là chẳng vì cái gì cả nếu không nói là vì "màu da". Đi-troi đã trở thành đô thị dẫn đầu nước Mỹ về nạn tội ác trong năm 2009, với tỉ lệ là 58 vụ án mạng trên 10 vạn dân. Thông số mới nhất từ máy tính điện tử cho biết, "đối chọi" với lực lượng 5.200 nhân viên cảnh sát và 1,1 triệu dân cùng... 1,5 triệu khẩu súng các loại.
Không chỉ ở Đi-troi, tình trạng phân biệt chủng tộc còn phổ biến nhiều nơi ở Mỹ. Dư luận Mỹ chưa quên vụ sinh viên Việt Nam Hồ Phương, 20 tuổi, ở Ca-li-pho-ni-a đã bị cảnh sát dùng gậy sắt đánh vào người trong tình trạng bị còng tay. Vụ việc xảy ra sau khi Hồ Phương bị bắt vì bị nghi ngờ tấn công một người bạn ở cùng phòng tên là Giê-rê-mi Xớp-tin (Jeremy Suftin). Trước đó, Giê-rê-mi đổ xà phòng lên món thịt rán của Hồ Phương dẫn tới việc hai người ẩu đả và Hồ Phương giơ con dao ăn lên đe doạ Giê-rê-mi. Vụ cảnh sát đánh Hồ Phương có lẽ không ai biết nếu như một người bạn sống cùng căn hộ không kịp quay lại toàn bộ diễn biến sự việc trên.
Ngày nay, ở Mỹ, người ta dễ dàng nhận thấy nạn phân biệt chủng tộc phổ biến tại các công sở, trường học - nơi có cả người da trắng và da màu cùng làm việc. Nhiều người da đen bị đánh đập dã man, chỉ vì họ xuất hiện không đúng lúc tại nơi chỉ dành cho người da trắng, hay bị xử ép, xử nặng hơn so với luật pháp qui định. Theo số liệu Cục Ðiều tra liên bang Mỹ (FBI) công bố cuối năm 2009, có tổng cộng 7.783 vụ phạm tội do thù ghét xảy ra trong năm 2008 trên lãnh thổ Mỹ, trong đó 51,3% số vụ bắt nguồn từ nguyên nhân phân biệt chủng tộc, 19,5% số vụ do thành kiến tôn giáo và 11,5% có nguyên nhân quốc tịch gốc. Trong số các vụ phạm tội đó, hơn 70% vụ nhằm vào người da đen. Năm 2008, cứ 1.000 người thì có 26 người da đen bị tiến công, trong khi tỉ lệ đó ở người Mỹ da trắng chỉ 18/1.000. “Một môi trường đầy rẫy kỳ thị sắc tộc và hận thù chủng tộc, được nuôi dưỡng bởi các nhóm chống nhập cư và một số quan chức, đã gây ra hàng chục vụ tiến công người Mỹ gốc La-tinh tại Hạt Xúp-phôn ở bang Niu Y-oóc trong thập kỷ vừa qua”, báo cáo kết luận.
Thực tế, nạn phân biệt chủng tộc vẫn là một vấn đề cố hữu của Mỹ từ trước đến nay. Tình trạng phân biệt chủng tộc còn thể hiện rõ trong nhiều lĩnh vực như vấn đề nhà ở, công ăn việc làm, trong giáo dục. Theo một báo cáo của Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị Mỹ, năm 2008 có 10.552 đơn kiện về tình trạng phân biệt đối xử trong vấn đề nhà ở, trong đó 35% số đơn kiện liên quan nạn phân biệt chủng tộc. Trong khi 33% số người Mỹ da trắng tốt nghiệp đại học, thì tỉ lệ này của người Mỹ da đen chỉ là 20% và người Mỹ gốc Tây Ban Nha là 13%. Từ năm 2003 đến 2008, 61% số người da đen và 46% số người Mỹ gốc Mê-hi-cô bị bác đơn xin học tại tất cả các trường luật mà họ đã nộp hồ sơ; con số này của người Mỹ da trắng là 34%. Nghiên cứu cũng cho thấy, nạn phân biệt chủng tộc là một nguyên nhân quan trọng gây ra các vấn đề về sức khỏe tinh thần đối với trẻ em các nhóm thiểu số ở Mỹ. Tỉ lệ trẻ em Mỹ gốc Tây Ban Nha bị phân biệt chủng tộc, mắc chứng bệnh suy nhược cao gấp ba lần những trẻ em thuộc nhóm khác, trong khi tỉ lệ này ở trẻ em da đen là hơn hai lần.
Các từ khóa theo tin:
(Theo báo QĐND)